İş Planı Hazırlamak İçin Gerekenler
İş Planı Hazırlamak İçin Gerekenler |
Bir girişimci olun veya olmayın ister istemez hepimiz günlük hayatımızda bile iş planı hazırlarız. Elbette bu yazımda bir girişimci veya bir fikrini geliştirmek isteyen kişileri düşünerek konuyu ele alacağım. Birçok kişi iş planı hazırlamak için çeşitli iş planı hazırlama eğitimi veya iş planı hazırlama programı kullanmayı tercih eder. Bu kişilerin çoğu profesyonel olduklarından bu yolu izlerler. Çünkü bilinçsizce hazırlanan çoğu iş planı ister istemez resmi bir yapıya bürünür. Yapılacak için içinde programın %100 uygulanmama olasılığı, dış etkenler vb. bir sürü faktörü değerlendirmek gerekir. Bu kapsam ışığında size iş planı hazırlamak neden önemli ve doğru bir iş planı nasıl hazırlanır gibi temel soruların cevaplarını bu yazımda vereceğim.
Öncelikle şunu hatırlatmalıyım ki yapmayı düşündüğünüz iş çeşidine göre iş planı değişiklik gösterir. Yani anlatacağım adımları siz kendi iş şeklinize göre değiştirmelisiniz. Yani sunduğum iş planını hazır plan diyerek alıp sakın uygulamayın. Bunu belirttikten sonra yazımıza geçebilirim.
İş Planı Hazırlamak İçin Yapıyı Belirleyin
Genel olarak işin konusu ne olursa iskelet olarak belirlenmesi gereken iş planı başlıklarını şu şekilde sıralayabilirim:
- Sermaye Gereksinimi Nedir,
- Yönetici Fonksiyonları Ne Olmalı,
- Pazar Araştırması Yapmak,
- Şirketin Tanımı Ne Olacak,
- Organizasyon ve Yönetim Şeması,
- Pazarlama ve Satış Yönetimi Şeması,
- Finansal Yönetim Nasıl Olmalı,
- Destek Operasyon Gereksinimler,
Bunların dışında finansal kaynak için ortaklı görüşmeleri yapmanız gerekiyorsa bunları da ilk maddeler arasında düşünmelisiniz. Çünkü finansal açıdan iyi durumda değilseniz yukarıdaki hedeflere ulaşamazsınız. En azından sistemi döndürecek kadar bir kaynak ihtiyacını karşılamış olmalısınız. Şimdi yukarıda saydıklarımızı biraz açıklayalım.
İş Planı Hazırlamak İçin Sermaye Gereksinimi Nedir?
Bir iş planı hazırlamak için öncelikle iş için gerekli asgari bir sermayenizin olması gereklidir. Sermayesiz işlerde var elbette ama bu durumlarda genelde ortaklık söz konusu olmaktadır. Sermayeniz yeterli değilse en iyi yol sanırım ortaklı bir girişim kurmaktır. Eğer bankalardan kredi alarak ilerlerim derseniz ekonomik şartlar sizin zorlayabilir. Bunun için ileriyi çok iyi görmek gerekir ki her ülkede bu mümkün olmayabilir. Bunun için ya girişiminizi adım adım ilerleterek yavaş şekilde olgunlaştırmalı veya en başında sermayesi ile destek olabilecek bir ortak bulmalısınız. Sonuçta ne olursa olsun bu iki yoldan başka seçeneğiniz yok gibi.
Yönetici Fonksiyonları Ne Olmalı?
Bir iş planı hazırlamak istiyorum diyorsanız bu iş için yöneticiler belirlemek önemlidir. Çünkü hiç bir girişim tek başına ilerleyemez. Bu nedenle konusunda uzman kişilere ihtiyacınız olacak. Bu uzmanlara ise belirli konularda yöneticilik imkanları vermelisiniz. Eğer her konuda benim dediğim olsun derseniz uzmanların tecrübe ve bilgilerinden tam olarak yararlanamazsınız. En azından önemli bir karar almadan önce birlikte bir beyin fırtınası yapılması önemlidir. Böylece girişiminizin daha iyi gelişmesine ve sağlam temeller atmasına yardımcı olursunuz. Aksi durumda o girişimden pek hayır beklemeyin derim.
Pazara Araştırması Yapmak
İş planı hazırlama aşamaları denildiğinde akıllara ilk gelen konu doğru bir pazar araştırması yapılmasıdır. Her ne kadar sektörü biliyorum deseniz de elinizde somut verilerin olması önemli. Çünkü bu somut veriler ışığında girişiminize yön verebilir ve diğer rakiplerden kendinizi sıyırabilirsiniz. Aynı sektörde sizin gibi birçok girişim olabilir. Bunların arasından sıyrılmanın en iyi yolu ise pazar ihtiyacını iyi belirleme ve bu ihtiyaçlara en iyi doygunluğu verecek şekilde karşılamaktır. Yani win-win denilen durum. Sizin kazanmanız için hedef kitlenizi iyi tanımanız ve onlara değere katmanız gerekir. Bunu anlamanın en iyi yolu da pazar araştırmasından geçer.
Şirket Tanımı Ne Olacak
Bu kısmı aslında en doğrusu sizin belirlemenizdir. Çünkü çoğu işletme zamanla gelen talepler doğrultusunda başlangıç tanımından uzaklaşır. Örnek olaması açısından mekan tanıtımı yapan bir web sitesi kurduğumuzu düşünelim. Zamanla tanıtımını yaptığımız mekanlardan ziyaretçiler sipariş vermek isterlerse bu duruma çözüm için sipariş alım işine de girilebilir. Sonuç olarak zamanla yemek sepeti gibi uygulama karşımıza çıkabilir. Elbette tüm girişimler bu şekilde olacak diye bir kural yok ancak teknoloji ve kültür etkileşimleri zamanla bu değişime açık olmanız gerektiğini bizlere önceden bildirmektedir.
Organizasyon ve Yönetim Şeması
İşletmeniz ister büyük olsun ister küçük hiç fark etmeden kişilerin yapacakları işler ve sorumluları önceden belirlenmelidir. İş planı hazırlamak aslında bu noktada daha önemli hale geliyor. Çünkü organizasyon ve yönetim belli olursa iş planında kimin neler yapacağı ve nelerden sorumlu olacağı açıkça belli olacaktır. Adeta bir çark gibi düşünürsek olayı sanırım daha iyi anlatmış olacağım. Elbette tüm çalışanlar firmanın tümü ile ilgilenmeli ancak sorumluluk ve yönetim alanları farklı olmalıdır. Aksi durumda fikir çatışmaları çıkabilir. Bu durumda girişiminiz tehlikeye düşer ve bırakın gelişmeyi belki başlamadan bile sonlanabilir. Bu gibi durumların önüne geçmek adına açık bir şekilde organizasyon ve yönetim şemasının ortaya koymalısınız. Zaten ISO standartlarında da olmasının nedeni budur. Kalite konusunda gelişmek adına yapılması gereken bir zorunluluk olduğunu bilmeniz gereklidir.
Pazarlama ve Satış Yönetimi Şeması
Bir girişim için üretim ne kadar önemli ise bu üretimin devamlılığı da önemlidir. Üretimin devamlılığı ise hizmet veya ürünün satışı ile gerçekleşir. Satış içinde ilgili firma veya kişilerin sizi bilmesi, tanıması gerekir. Bunun için bir girişim olarak sizin yapmanız gereken ise ürün veya hizmetinizin pazarlamasını yapmanızdır. Bu kapsamda bakıldığı zaman bir girişim için pazarlama ve satış yönetimi hayati derecede önemli olduğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle bir iş planı hazırlamak için bu aşamada uzmanlardan destek alınmalı ve hatta özel birimlerinize eğitimler bile aldırabilirsiniz. Eğer düzgün bir pazarlama ekibiniz yok ise satışlarınız beklediğiniz gibi olmayabilir ve girişiminiz için sürekliliği sağlayamazsınız.
İş Planı Hazırlamak İçin Finansal Yönetim Nasıl Olmalı
Bir iş planı hazırlamak için belkide kesinlikle uzman desteği alın diyebileceğim nokta finansal yönetim aşamasıdır. Çünkü girişimlerde uzman elinde olmayan finansal yönetim kısa sürede zarar edilmesine neden olabilir. En ufak giderleri veya gelirleri düşünmelisiniz. Bunun için finansçı bir uzman yardımı almak kesinlikle önemlidir. Bunun için en güzel yöntem sanırım birimler arasından bağımsız finans havuzları kurmaktır. Birimlerin kaynakları belli olursa yöneticileri bunu bilerek adım atar ve yapılan faaliyete ona göre yön verirler. Sonuç olarak hangi sektöre girerseniz girin kesinlikle finansal konularda bilginiz dahi olsa bir uzman bilgisine danışın derim.
İş Planı Hazırlamak İçin Destek ve Operasyon Gereksinimleri
İş planı hazırlamak noktasında gizli tutulması gereken maddelerden biri de destek ve operasyon gereksinimleridir. Gizlilikten kasıt yani her an ihtiyacın olabileceğinin düşünülmesidir. Ana finans tablosunda başta gösterilme bile illaki dış desteklere ihtiyacınız olacaktır. Bunun için ilk düşünmeniz gereke kiralama yöntemleri olmalıdır. Eğer işiniz ilerler ise süreklilik adına bir anlaşma yaparak kalıcılığı ekonomik giderle sağlamış olursunuz. En basit hali ise çoğu firmanın araç kiralama nedeni budur. Araçlar kendilerine ait olsa bakımı, muayenesi vb. birçok konu ile uğraşmaları gerekecektir. Bunlar firmaya zaman kaybettirir. Bir işletme içinde zaman nakittir. Dolayısı ile kiralama en mantıklı yöntemdir. Bu basit örneği düşündüğünüz girişim modeli için uyarlayabilirsiniz.
Bu yazımda sizlere iş planı hazırlamak için nasıl bir yol izlenilmesi gerektiğini temel olarak anlattım. Bunun dışında girişime başlamadan önce kriz yönetimi konusunda da bilginiz olması önemli. Böylece karşılaşacağınız olumsuz durumlarda nasıl sakin kalarak durumu kendi lehinize çevirebileceğinizi bulabilirsiniz. Bu kapsam krizi aşma yolları başlıklı yazımı incelemenizi öneriyorum. Ayrıca önerdiğim içerikte uzman desteği önerimi de görebilirsiniz. Ayrıca bu yazımı beğendiyseniz sosyal medya hesaplarınız üzerinden çevreniz ile paylaşabilirsiniz. Bununla beraber güncel içeriklerimden haberdar olmak adına Twitter, Facebook ve Instagram hesaplarımdan beni takip edebilirsiniz.
Yorumlarınız